Nói đến quê hương, hẳn ai cũng có một nỗi niềm và cảm nhận riêng. Vì thế mà chủ đề tình yêu quê hương luôn là đề tài bất hủ trong thơ ca và văn học.

“Quê hương mỗi người chỉ một,

Như là chỉ một mẹ thôi.”

(Trích “Quê hương”,Đỗ Trung Quân)

Vâng, đúng thế! Quê hương chính là nơi ta đã cất tiếng khóc chào đời, nơi cho ta vòng tay che chở mỗi khi gặp giông bão cuộc đời. Tôi sinh ra là lớn lên ở Thượng Hải. Một đô thị với nền văn hóa rực rỡ, một địa danh huyền ảo pha trộn giữa nét đẹp truyền thống và hiện đại. Mà người ta thường gọi nó với cái tên hoa mỹ là "Paris Viễn Đông".

Thượng Hải có bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông tương đối rõ rệt, mùa Đông rất lạnh còn mùa hè thì rất nóng. Khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5, tháng 9 đến tháng 11 là khoảng thời gian dễ chịu và thích hợp nhất cho những chuyến dạo chơi ở Thượng Hải. Bạn có thể đi dạo trong các con ngõ nhỏ, như Lão Tây Môn, Điền Tự Phương,v.v. để tìm lại những nét đẹp xưa của Thượng Hải. Áp tai vào những bức tường hoen ố đầy rêu, để lắng nghe cái hồn trong nét đẹp văn hóa lịch sử Thượng Hải xưa. Vào buổi tối, bạn có thể bách bộ dọc theo bờ sông Hoàng Phố, ngắm nhìn vẻ đẹp huyền diệu và quyến rũ của Thượng Hải trong đêm. Chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc vừa hiện đại vừa cổ điển ở Bến Thượng Hải.

Còn nếu bạn không thích dạo bộ, thì bạn có thể chọn các phương tiện khác khi tới thăm quan quê tôi. Giao thông công cộng ở Thượng Hải vô cùng phát triển, từ tàu điện ngầm, xe buýt, taxi đến xe đạp chia sẻ, nhiều vô kể. Nhưng đối với tôi, tôi là một người hoài niệm, tôi thích những cái gì đó xa xưa, mang dấu ấn thời gian. Vì thế tôi hay ngồi xe buýt điện. Vào những ngày rỗi rãi, tôi thường chọn một tuyến xe, ngồi từ đầu bến đến cuối bến, chỉ để nghe những “ya shu”(ông) và “a po” (bà) nói tiếng Thượng Hải. Tĩnh tâm thưởng thức Thượng Hải của riêng tôi, nghe lại tiếng leng keng của tàu điện (hay người ta hay gọi là xe điện có ray) vọng về bên tai.

Từ tháng 6 đến tầm giữa tháng 7 là mùa mưa. Mưa tầm tã nhiều ngày, làm cho mọi thứ trong nhà trở nên mốc meo, mưa kéo dài đến khi Mai (Mận) Giang Nam chín vàng mới chịu thôi. Lương Nguyên Đế (vị vua thứ 3 của nhà Lương) trong bài thơ “Soạn yêu” có viết: “Mai chín nên gọi là Mai vũ”. Cho đến ngày nay, người dân Thượng Hải vẫn quen gọi khoảng thời gian này là mùa “ Mai vũ” hoặc “Hoàng Mai vũ”. Người dân Thượng Hải đa phần không thích mùa này vì nó ướt át khó chịu, nhưng tôi lại khác. Những cơn mưa kéo dài làm cho tôi tĩnh tâm đi tìm chính mình. Tôi thường đeo ba lô, xách dù, ra khỏi phòng vào những ngày này. Chọn một tiệm cà phê mà tôi thích lui tới, gọi một ly cà phê nóng, nghe một đoạn nhạc, đọc một cuốn sách hoặc làm những việc mà tôi ưa thích, thậm chí là ngắm những giọt mưa đập vào cửa kính hay nhìn những người đi đường và suy nghĩ bâng quơ.

Thượng Hải cũng trở thành đề tài sáng tác của rất nhiều nhạc sĩ. Trong bài hát “ Đêm Thượng Hải” mà ai ai cũng biết đó, nhạc sĩ Phạm Yên Kiều và Trần Ca Tân đã giới thiệu sự phồn hoa, náo nhiệt vào những năm 40 của thế kỷ 19 ở Thượng Hải. 

“Đêm Thượng Hải, Đêm Thượng Hải

Đây là một phố không đêm.

Đèn sáng trưng, tiếng xe hòa.

Ca vũ thanh bình....”

Trong cái vẻ dường như vô cùng bận rộn và tấp nập của cuộc sống nơi phồn hòa, thơ mộng, thì nó còn có một mặt khác mà nhiều người không để ý đến, đó là cái tâm trạng thản nhiên và bình dị khi bạn thực sự hiểu về thành phố này. Nếu bạn hòa nhập vào cuộc sống thường nhật của người dân, bạn ắt sẽ bắt gặp hình ảnh những người già mặc những bộ đồ lụa trắng, đang uyển chuyển với những động tác tưởng như mềm mại nhưng lại vô cùng mạnh mẽ của Thái cực quyền; những người tập thể dục, những người múa kiếm, hay đi bộ tại các công viên hoặc vườn hoa.

Đối với tôi, cái ‘‘Paris Viễn Đông’’ là giao lộ của nhiều nền văn hóa tạo nên bản sắc riêng cho thành phố này. Thượng Hải giống như người mẹ hiền nuôi dưỡng ta bằng dòng sữa ngọt lành, thanh khiết; giống như người cha ủ mầm mơ ước cho tất cả mọi người. Tôi yêu Thượng Hải, yêu những ánh đèn le lói trong đêm, yêu cái mùi nồng nàn của hoa Bạch Ngọc, yêu nơi chôn rau cắt rốn của mình.

Giai Dĩnh, Bích Tiệp