来源：新华社， 2023-04-27 21:22:10浏览量：150.2万

Theo nguồn tin: Tân Hoa xã, ngày 27 tháng 4 năm 2023

无垠的沙海，似峰峦起伏。中亚商人骑着骆驼，满载而归。骆驼背负的行囊里瓷器偶尔相碰，“咚”的一声，清亮悠长，脆响如孤烟般升腾。一千多年前的丝路古道上，这样的场景屡见不鲜。白如玉、明如镜、薄如纸、声如磬的景德镇瓷器承载着西域各国人民心中最温柔浪漫的期待。

 Sa mạc mênh mông với những triền cát trùng trùng điệp điệp, nhấp nhô từng đồi lớn nhỏ. Các thương nhân Trung Á cưỡi lạc đà, chất đầy hàng hóa trở về. Đồ gốm để trong hành lý trên lưng lạc đà va chạm nhau và phát ra âm thanh “leng keng” trong trẻo ngân vang, thanh thoát bay xa như làn khói nhẹ. Đây là những cảnh tượng dễ thấy trên con đường Tơ lụa cổ đại vào một nghìn năm trước đây. Đồ gốm sứ Cảnh Đức Trấn nổi tiếng bởi chất sứ “trắng như ngọc, sáng như gương, mỏng như giấy, âm thanh trong trẻo” chứa đựng sự mong đợi dịu dàng, lãng mạn nhất trong lòng người dân của các nước Tây Vực.

4月19日，江西省景德镇中国陶瓷博物馆，一盏彩绘碗在展出中。新华社记者赵宇摄

Hình ảnh 1: Một chiếc bát hoa được trưng bày trong Bảo tàng gốm sứ Trung Quốc tại Cảnh Đức Trấn, tỉnh Giang Tây

世界瓷都看中国，中国瓷都在景德。中国制瓷技术之精密、历史传统之悠久，世所罕见。景德镇拥有千年官窑史和六百余载御窑史，在中国陶瓷史上留下了浓墨重彩的印记，影响深远。

Nói đến đồ sứ thế giới thì phải nói đến đồ sứ Trung Quốc, mà nói đến đồ sứ Trung Quốc thì không thể không nhắc đến đồ sứ Cảnh Đức Trấn. Gốm sứ Trung Quốc với kỹ thuật sản xuất tinh xảo, lịch sử truyền thống lâu đời, rất hiếm thấy trên thế giới. Cảnh Đức Trấn có hàng ngàn năm lịch sử với danh hiệu lò nung gốm sứ quan dụng và hơn 600 năm lịch sử với danh hiệu lò nung gốm sứ ngự dụng, đã để lại những dấu ấn đậm nét và có ảnh hưởng sâu rộng trên lịch sử gốm sứ Trung Quốc.   

“从古至今，景德镇在瓷器界的特殊地位广为人知。”哈萨克斯坦国家博物馆民族考古部主任佩尔杰汉·穆瑟尔曼库尔日前在接受采访时笃定地说。

“Từ xưa tới nay, ai cũng biết vị trí đặc biệt của Cảnh Đức Trấn trong làng gốm sứ.” Ông Perjehan Musselmankul, giám đốc Cục khảo cổ dân tộc, Bảo Tàng Quốc gia Kazakhstan nhấn mạnh. 

4月19日，江西省景德镇中国陶瓷博物馆，一盏北宋时期的青白釉葵口碗在展出中。新华社记者赵宇摄

Hình ảnh 2: một chiếc bát hoa hướng dương tráng men trắng xanh thời Bắc Tống, được trưng bày trong Bảo tàng gốm sứ Trung Quốc tại Cảnh Đức Trấn, tỉnh Giang Tây

景德镇的基因里一开始就注入了“外向”二字。伴随着古丝绸之路兴起，沿线贸易日益繁荣。宋代开始，景德镇瓷器大量外销，从中亚、西亚延展至欧洲和非洲大陆。据学者统计，16到18世纪的300年间，约有3亿件中国瓷器登陆欧洲。

Từ lúc lọt lòng, Cảnh Đức Trấn có truyền thống gen “xuất ngoại”. Cùng với sự ra đời và phát triển của con đường Tơ lụa cổ đại, giao dịch thương mại dọc tuyến đường ngày càng thịnh vượng. Bắt đầu từ thời nhà Tống, đồ sứ Cảnh Đức Trấn đã xuất khẩu ra nước ngoài với số lượng lớn, từ Trung Á, Tây Á kéo dài đến châu Âu và lục địa châu Phi. Theo số liệu thống kê của giới chuyên gia, trong vòng 300 năm kể từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 18 có khoảng 300 triệu món đồ sứ Trung Quốc đặt chân lên châu Âu.

几年前，英国陶瓷艺术家埃德蒙·德瓦尔探访景德镇。他在《白瓷之路》一书中感叹道：“这里的一切活动似乎都是为了把瓷器送往遥远的地方。”

Vài năm trước, ông Edmund de Waal, một nghệ sĩ gốm sứ người Anh đã đến thăm Cảnh Đức Trấn. Trong cuốn sách “Con đường sứ trắng” ông bày tỏ cảm xúc như sau: “Mọi hoạt động ở đây dường như đều nhằm vào mục đích đưa đồ sứ đến những nơi xa xôi.”

中亚是景德镇瓷器远行的重要通途。穆瑟尔曼库尔指出，哈萨克斯坦历史上有许多位于古丝绸之路沿线的城市，产自中国的瓷盘、瓷罐一度盛行。 

Trung Á là tuyến đường quan trọng để đồ sứ Cảnh Đức Trấn xuất ngoại.  Musel Mankul cho biết, có nhiều thành phố của Kazakhstan nằm dọc tuyến Con đường Tơ lụa cổ đại, đĩa sứ, lọ sứ của Trung Quốc từng rất thịnh hành.

4月18日，在江西省景德镇古窑民俗博览区，非遗传承人唐鹏辉在制作陶瓷工艺品。新华社记者赵宇摄

Hình ảnh 3: Ông Đường Bằng Huy (Tang Penghui) truyền nhân di sản văn hóa phi vật thể, đang chế tác sản phẩm nghệ thuật gốm sứ tại khu Triển lãm văn hóa dân gian lò nung cổ ở Cảnh Đức Trấn, tỉnh Giang Tây.

中国瓷器走向中亚，中亚文化来到中国。

Đồ sứ Trung Quốc đến Trung Á, văn hóa Trung Á đến Trung Quốc

景德镇御窑博物院院长翁彦俊日前告诉记者，元青花中的一些器物呈八棱状，相较中国传统陶瓷造型线条更为鲜明，显然受到中亚和西亚金属器造型的影响；而在青花瓷器上常见的“葡萄纹”“卷草纹”，也是从西域传进中国的。

Giám đốc Bảo tàng Lò nung Ngự dụng Cảnh Đức Trấn Ông Ngạn Tuấn (Weng Yanjun) cho biết, một số vật dụng sứ thanh hoa nhà Nguyên có tám cạnh, so với tạo hình gốm sứ truyền thống Trung Quốc thì nó có đường nét nổi bật hơn, rõ ràng chịu sự ảnh hưởng bởi tạo hình đồ kim loại ở Trung Á và Tây Á; “hoa văn chùm nho”, “hoa văn cuốn cỏ” thường thấy trên đồ sứ thanh hoa, cũng là từ Tây Vực du nhập vào Trung Quốc.

“景德镇御窑出品的瓷器当中，很重要的一部分是为其他国家定制的礼品。很多器物造型是按定制国家的特色和习俗打造的。”翁彦俊指了指一只执壶把手上的仿铆钉造型，“这部分处理就是中西亚地区金属器的典型风格”。

“Một số đồ vật quan trọng trong các đồ sứ được sản xuất tại lò nung ngự dụng Cảnh Đức Trấn là quà tặng thiết kế riêng cho các quốc gia khác. Hình dáng của đồ vật sẽ được xác định căn cứ vào đặc điểm, phong tục của các quốc gia đó.” Ông Ngạn Tuấn (Weng Yanjun) chỉ vào chiếc bình nước có quai có hình dạng đinh tán cho biết, “phần gia công này là phong cách chế tác đồ kim loại điển hình ở khu vực Trung Tây Á”.

“交得其道，千里同好”。经营着陶瓷公司的欧阳琦，几年前在一场展会上遇见了乌兹别克斯坦外交官。他回忆道，对方对他们公司的产品一见钟情，激动地邀请欧阳琦去他们国家办厂。最近，外交官还发来了微信语音：“（我们）有一个非常好的瓷砖项目！”汉语咬字分外用力，满是希望促成合作的兴奋劲儿。

“Kết giao đắc đạo thì mặc dù cách xa ngàn dặm vẫn có thể đồng hành cùng nhau.” Âu Dương Kỳ (Ou Yangji) người phụ trách công ty gốm sứ cho biết, từng gặp một cán bộ ngoại giao Uzbekistan tại một cuộc triển lãm vài năm trước đây. Ông kể rằng, ông thoạt nhìn một cái thì ưng ý sản phẩm của công ty, hào hứng mời Âu Dương Kỳ đến Uzbekistan mở nhà máy. Gần đây, vị cán bộ ngoại giao đó còn gửi tin nhắn thoại trên wechat cho ông nói: “Chúng tôi có một dự án gạch men đầy triển vọng!” Phát âm tiếng Trung tròn vành rõ chữ, đầy phấn khích với lòng mong muốn thúc đẩy hợp tác thành công.

欧阳琦认为，中亚各国人民之所以“拥抱”景德镇瓷器，是因为“我们读懂了他们的文化”。他强调：“我们跟他们做生意也好，交朋友也罢，一定要聆听对方，了解对方，尊重对方。”

Âu Dương Kỳ cho rằng, sở dĩ nhân dân các nước Trung Á ưa chuộng đồ sứ Cảnh Đức Trấn, là vì “chúng ta đọc hiểu văn hóa của họ”. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta làm ăn với họ, hay làm bạn với họ, đều phải lắng nghe họ, tìm hiểu họ, tôn trọng họ.”

4月18日，在江西省景德镇古窑民俗博览区，非遗传承人罗细堂展示通透的瓷杯。新华社记者赵宇摄

Hình ảnh 4: Ông La Tế Đường (Luo Xitang), truyền nhân di sản văn hóa phi vật thể đang trưng bày một chiếc cốc sứ trong suốt tại Khu triển lãm văn hóa dân gian lò nung cổ đại Cảnh Đức Trấn, tỉnh Giang Tây.

中国和中亚地区的文化交流，以瓷载之，笃行至今。自2013年共建“一带一路”倡议提出以来，许多外国学生获得来中国高校就读的机会。景德镇陶瓷大学已累计吸引来自全球60多个国家和地区的数千名留学生前来求学，其中不乏中亚学子的身影。

Quá trình giao lưu văn hóa giữa Trung Quốc và khu vực Trung Á thông qua đồ sứ được tiếp diễn đến tận ngày nay. Kể từ khi đưa ra sáng kiến “Vành đai và Con đường” năm 2013, rất nhiều sinh viên nước ngoài đã có cơ hội học tập tại các trường đại học Trung Quốc. Đại học gốm sứ Cảnh Đức Trấn đã thu hút được hàng nghìn lưu học sinh đến từ hơn 60 quốc gia và khu vực trên thế giới đến học tập, trong đó có không ít lưu học sinh đến từ Trung Á.

素色瓷胎为幻想驰骋提供了广阔疆域。近年来，景德镇吸引了5000多名来自全球各地的“洋景漂”来创新创业。随着与中亚文化交流不断深入，越来越多的中亚艺术家被景德镇开放、友好、恬静的气质吸引，来到这里学习陶瓷文化，推动制瓷技术革新。这座小城好比一座巨窑，各种奇思妙想都能浴火成器；它又宛如能纳百川的器皿，多元文化在此交汇融通，流光溢彩。

Phôi sứ màu nhạt mở ra một bầu trời rộng lớn cho trí tưởng tượng bay xa. Những năm gần đây, Cảnh Đức Trấn đã thu hút hơn 5000 “Tây Cảnh Lưu” từ khắp mọi miền thế giới đến khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Cùng với sự giao lưu ngày càng sâu sắc với văn hóa Trung Á, phong cách cởi mở, thân thiện và yên tĩnh ở Cảnh Đức trấn ngày càng thu hút nhiều nghệ sĩ Trung Á đến tìm hiểu văn hóa gốm sứ, thúc đẩy đổi mới công nghệ sản xuất đồ sứ. Thành phố xinh xắn này giống như một chiếc lò nung khổng lồ, tất cả các ý tưởng đều được nung luyện thành công; nó cũng giống như khí vật dung nạp trăm sông, văn hóa đa nguyên hòa quyện vào nhau, tỏa sáng rực rỡ.

文明因多样而交流，因交流而互鉴，因互鉴而发展。

Các nền văn minh vì đa dạng nên giao lưu, vì giao lưu nên học hỏi, vì học hỏi nên phát triển

今天的景德镇，贸易伙伴的洽谈声，艺术家的讨论声，留学生的读书声……声声交响，生生不息。约5000公里外的哈萨克斯坦国家艺术博物馆，一件件中国瓷器或温润如玉，或色泽浓艳，历久弥新，光彩照人。

Cảnh Đức Trấn ngày nay, tiếng đàm phán thương mại tấp nập, tiếng trò chuyện giao lưu nghệ thuật rộn ràng, tiếng đọc sách của lưu học sinh vang vọng bên tai, tất cả âm thanh hòa quyện vào nhau tạo nên bản nhạc giao hưởng, vang dội vô tận, bất diệt với thời gian. Bảo tàng Nghệ thuật Quốc gia Kazakhstan cách Cảnh Đức Trấn khoảng 5000 km, những chiếc đồ sứ Trung Quốc tao nhã như ngọc, màu sắc sặc sỡ, sinh sinh bất tức, trắng sáng rạng ngời.

瓷器不语，韵泽千年。灵者的巧思，工匠的神技，以及沧海桑田的时代变迁，都凝聚在一件件温婉优雅的瓷器里，化作古丝路上延绵万里的文明印记。跨越山海的瓷器浪漫曲，正奏响新时代的华章。

Đồ sứ âm thầm, quyến rũ ngàn năm. Những tư duy tinh xảo, kỹ thuật diệu kỳ của người nghệ nhân cổ đại, cùng với những thăng trầm thời đại, trải qua những cuộc bể dâu, đều được kết tinh trong những chiếc đồ sứ ôn hòa trang nhã, biến thành dấu ấn văn minh trải dài hàng ngàn dặm trên con đường tơ lụa cổ đại. Khúc nhạc lãng mạn của đồ sứ xuyên rừng vượt núi, đang trình diễn trang sử huy hoàng của thời đại.

编译：裴碧捷

校对：冯超

排版：宁笑葳