丝绸之路的文化遗产与价值

——人类共有的文化宝藏

Di sản văn hóa và giá trị của Con đường Tơ lụa

——Kho tàng văn hóa chung của nhân loại

在新航路开辟之前的世界，人们所知道的世界仅限于旧大陆，也就是亚、非、欧三大洲。丝绸之路东起中国长安，西到地中海沿岸，将亚、非、欧三大洲亦即整个世界紧密地联系起来。它最初将中国、印度、巴比伦、埃及、希腊等世界上最古老的文明，彼此连接和沟通。

Thế giới trước khi khai thông các con đường mới, thế giới mà con người biết đến chỉ hạn chế ở châu lục cũ, tức là ba châu lục Á, Phi, Âu. Phía đông Con đường Tơ lụa bắt nguồn từ Tây An, phía Tây dẫn đến bờ biển Địa Trung Hải, kết nối lại ba châu lục Á, Phi, Âu tức cả thế giới với nhau. Ban đầu nó chỉ kết nối lại Trung Quốc, Ấn Độ, Babylon, Ai Cập và Hy Lạp cũng như các nền văn minh lâu đời trên thế giới với nhau để tiện cho việc giao lưu. 

接着又有波斯帝国、马其顿帝国、罗马帝国、阿拉伯帝国、奥斯曼土耳其帝国、帖木儿帝国等强大政权先后兴起于丝绸之路要道及其辐射区。它们共同经营和拓展了丝绸之路，也共同受惠于丝绸之路，通过丝绸之路输入和输出各自的物质文明和精神文明成就，共同为人类文明和社会进步做出了贡献。

Sau đó các quốc gia có nền chính trị hùng mạnh như Đế quốc Ba Tư, Đế quốc Macedonia, Đế quốc La Mã, Đế quốc Ả Rập, Đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman, Đế quốc Timur lần lượt xuất hiện trên huyết mạch và vùng lân cận của Con đường Tơ lụa. Các nước này đã cùng nhau vận hành và mở rộng Con đường Tơ lụa, đồng thời hưởng lợi do nó mang lại, thông qua Con đường Tơ lụa xuất nhập khẩu các thành quả văn minh vật chất và văn minh tinh thần của mình, cùng nhau đóng góp cho nền văn minh nhân loại và sự tiến bộ xã hội.

在这一广大的区域内，两千年来，十多个强大帝国，数十个中小国家，许多个以农、牧、渔、工商为主的民族，在错综复杂、循环往复的互动之中，通过商贸往来、文化传播交流、文明交汇渗透等相互交往，也通过人口流动、部族迁徙、民族融合等社会演化进程，还通过国家兴亡、政权更迭、战争征伐、征服吞并、抢劫侵占等极端方式，相互作用、相互影响、相互分化与整合，构成人类社会五彩斑斓和跌宕起伏的发展历史。

Trong 2.000 năm qua tại khu vực rộng lớn này, hơn 10 quốc gia lớn mạnh, hàng chục quốc gia vừa và nhỏ, cùng nhiều dân tộc chủ yếu làm nông nghiệp, chăn nuôi, ngư nghiệp, công thương, trong quá trình giao lưu diễn biến phức tạp, tuần hoàn không ngừng, thông qua trao đổi thương mại, giao lưu truyền bá văn hóa, giao thoa hội nhập văn minh, v.v.; thông qua tiến trình diễn biến xã hội như di cư dân số, di cư bộ lạc, hội nhập sắc tộc; thông qua các hình thức cực đoan như quốc gia vong tồn, thay đổi triều đại, chiến tranh thảo phạt, chinh phục thôn tính, cướp bóc chiếm lĩnh. Sự tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau, sự phân hóa và hội nhập, đã cấu thành lịch sử phát triển đầy màu sắc và thăng trầm của xã hội loài người.

这其中，丝绸之路及其辐射区域，所有的政治、经济、军事、文化、民族问题及其演化，丝绸之路都或多或少曾与之有着直接的或间接的关系。从这一角度出发，一部丝绸之路史，也就是一部丝绸之路上相关国家、民族历史发展、文明演进的关系演化史。所以，与丝绸之路相关物质的、文化的、文明的遗存，也就必然是人类共有的历史遗产、文化宝藏和精神财富。

Con đường Tơ lụa và các vùng lân cận của nó, cũng như các vấn đề chính trị, kinh tế, quân sự, văn hóa, dân tộc và sự diễn biến của nó, Con đường Tơ lụa ít nhiều có mối quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với chúng. Từ góc độ này, lịch sử Con đường Tơ lụa, là lịch sử về sự phát triển quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc và nền văn minh của các quốc gia liên quan trên con đường Tơ lụa. Vì vậy, di tích vật chất, văn hóa, văn minh liên quan đến Con đường Tơ lụa, cũng là di sản lịch sử, kho tàng văn hóa và của cải tinh thần chung của nhân loại.

编译Biên dịch: Bích Tiệp（碧捷）

校对Hiệu đính：冯超

排版Sắp chữ：宁笑葳

来自：丝绸之路（1）：丝绸之路历史沿革, 雍际春, 三秦出版社, 2015-12-01, ISBN：9787551811651

https://weread.qq.com/web/reader/2c932c00718140f42c9616ckc81322c012c81e728d9d180